Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.1.1, 29.1.2 дахь заалтын холбогдох хэсэг Үндсэн хуулийн зарим заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэх Үндсэн хуулийн цэцийн дунд суудлын хуралдааныг өнөөдөр буюу 2022 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдөр хийхээр товлоод байсан…
Доктор, профессор Ц.Сарантуяагийн “Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийг үндсэн хуулийн шүүх (Цэц) хянах эсэх асуудал” сэдэвт эрдэм шинжилгээний өгүүллийг легалдата мэдээллийн сангаас унших боломжтой боллоо.
Агуулгын хураангуй:
1.Үндсэн хууль тогтоогч ба хууль тогтоогч
2.Үндсэн хууль тогтоогч нь хууль тогтоогчоос дээгүүрт тооцогдох эрх мэдэл
3.Нэмэлт, өөрчлөлт Үндсэн хуулийн нэгэн адил үйлчлэх асуудалд …
Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хороо, Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, Үндсэн хуулийн цэц, Монгол Улсын Их Сургууль хамтран “Үндсэн хуулийн хяналтыг боловсронгуй болгох нь” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлыг 2022 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр зохион байгууллаа. Улсын Их Хурлын гишүүд, Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүд, хуульчид, эрдэмтэн судлаачид оролцсон энэхүү эрдэм шинжилгээний бага хурлын чиглүүлэгчээр Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил ажилласан бөгөөд Улсын Их Хурлын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Л.Мөнхбаатар нээж үг хэлэв.
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц Улсын Их Хурлаас 2021 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдөр баталсан Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.1.1, 29.1.2 дахь заалтын холбогдох хэсэг Үндсэн хуулийн зарим заалтыг зөрчсөн эсэх асуудлаар нэр бүхий иргэний гаргасан мэдээллийн дагуу маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа үүсгэсэн байна. Уг маргааныг хянан хэлэлцэх Үндсэн хуулийн цэцийн дунд суудлын хуралдааныг 2022 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдөр хийхээр товложээ.
Монголын Хуульчдын холбооноос дөрөв дэх жилдээ “Хуульчдын форум”-ыг “Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал-сорилт, бэрхшээл” сэдвийн дор 2022 оны аравдугаар сарын 21-ний өдөр зохион байгууллаа.
Энэ жил ардчилсан, шинэ Үндсэн хуулийн 30 жилийн ой тохиож байна. Энэ бол хүний эрх, эрх чөлөөг дархлан хамгаалж, засгийн бүх эрх ард түмний мэдэлд ирж, нийгмийн асуудлыг эрх мэдлээр биш эрх зүйт ёсоор шийдвэрлэж, төрийн удирдлага Үндсэн хуульд захирагддаг болсны 30 жилийн ой юм. Тиймээс дөрөв дэх удаагийн “Хуульчдын форум” “Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал, сорилт, бэрхшээл” сэдвийн зохион байгуулагдаж, хуульч, эрдэмтэн, судлаачид санал, бодлоо солилцож, хэлэлцлээ.
Бүгд Найрамдах Индонез Улсад зохион байгуулагдсан Үндсэн хуулийн шүүх эрх мэдлийн Дэлхийн Бага Хурлын 5 дугаар Их Хуралд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, Үндсэн хуулийн шүүх, түүнтэй адилтгах байгууллагуудын Азийн нийгэмлэгийн Ерөнхийлөгч Н.Чинбат тэргүүтэй төлөөлөгчид оролцов. Тус Их Хурлын үеэр зохиогдсон Үндсэн хуулийн шүүх, түүнтэй адилтгах байгууллагуудын Азийн нийгэмлэгийн салбар хуралдааныг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн Д.Одбаяр даргалж, гишүүн байгууллагуудын төлөөлөгчид улс орны төр, засаг Үндсэн хуулийг дагаж мөрдөж байгаа эсэхэд үнэлгээ өгөх механизм байгуулах, Дэлхийн Бага Хурлын дүрэмд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, Удирдах товчоонд нэр дэвшүүлэх зэрэг асуудлыг тус тус хэлэлцэн шийдвэрлэжээ.
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар 2022 оны 10 дугаар 17-ны өдөр Бүгд Найрамдах Турк Улсын Үндсэн хуулийн шүүхийн Ерөнхийлөгч Зүхтү Арсланы урилгаар Туркийн Үндсэн хуулийн шүүхийн шинээр томилогдсон гишүүний тангараг өргөх ёслолд Монгол Улсаас тус улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Г.Мөнхбаяр, УИХ-ын гишүүн, УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга, Монгол-Туркийн Парламентын бүлгийн дэд дарга Ж.Мөнхбат нарын хамт оролцов.
Бүгд Найрамдах Турк Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар 10 дугаар сарын 14-ний өдөр тус улсын Үндсэн хуулийн шүүхийн ерөнхийлөгч Зүхтү Арслантай уулзав.
Уулзалтын эхэнд Монгол Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар ноён Зүхтү Арслан Улаанбаатар хотноо болсон Азийн нийгэмлэгийн V хуралд оролцох үеэр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн талаар сонирхолтой илтгэл тавьж байсныг онцлон тэмдэглэв.
“Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд байгаль орчноо хамгаалах, нөхөн сэргээх, ногоон байгууламжийг бий болгох зорилгоор Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн Тамгын газрын албан хаагчид Цэцийн ордны гаднах нийтийн эзэмшлийн талбайд мод тарьж, орчны ногоон байгууламжийг сэргээн арчлах ажлыг хийлээ.
Япон Улсын Нагояагийн их сургуулийн Хуулийн сургуулийн дэд захирал Дай Ёкомизо, Азийн эрх зүйн солилцооны төвийн захирал Масако Мураками, дэд захирал Мацүда Такафүми, Японы эрх зүйн сургалт, судалгааны төвийн захирал, профессор Мацүо Ёо, Азийн сателит кампусын захирал Ямаүчи Акира нар Үндсэн хуулийн цэцийн ордонд зочиллоо.
